حضور مؤسس انجمن هوش مصنوعی کیش در رسانه مردمی رویکرد کیش
در گفتگوی اخیر با برنامه “رویکرد کیش”، آقای میلاد مساوات، محقق و فعال حوزه هوش مصنوعی و مدیرمسئول نشریه تخصصی تکنولوژی کیشمگ، به همراه سرکار خانم سمیه شجاعی، صاحب امتیاز این نشریه، درباره چشمانداز و برنامههای خود برای توسعه هوش مصنوعی در جزیره کیش و تبدیل این منطقه به قطب هوش مصنوعی ایران صحبت کردند.
ویدیوی بخش اول
ویدیوی بخش دوم
ویدیوی بخش سوم
متن بخش اول
بسم الله الرحمن الرحیم
سلام و عرض ادب خدمت همه بینندگان و شنوندگان عزیز رسانه رویکرد کیش. در ادامه سلسله گفتگوهای ما با نخبگان و فعالان جزیره کیش، افتخار داریم که در خدمت آقای میلاد مساوات و همسر محترمشان، خانم شجاعی باشیم. امروز قصد داریم درباره هوش مصنوعی و سند ملی هوش مصنوعی که توسط شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسیده، با ایشان صحبت کنیم.
پرسش: آقای مساوات، لطفاً خودتان را برای بینندگان و شنوندگان ما معرفی کنید.
پاسخ: سلام عرض میکنم خدمت همه بینندگان محترم و شما، رسانه مردمی رویکرد کیش. بنده میلاد مساوات هستم، فعال و محقق در حوزه هوش مصنوعی و حدود ۱۰ سال است که در جزیره کیش سکونت دارم. در این مدت، در زمینه هوش مصنوعی و ظرفیتهای آن در حوزههای مختلف، مطالعات و تحقیقات گستردهای انجام دادهام. همچنین ارتباطاتی با بزرگانی در سرزمین اصلی و کشورهای دیگر داشتهام تا بتوانیم از ظرفیتهای این فناوری در جزیره کیش و کشور استفاده کنیم و امیدوارم کیش را به قطب هوش مصنوعی در ایران تبدیل کنیم.
پرسش: در مورد سند ملی هوش مصنوعی برای ما توضیح دهید. این سند چه اهدافی دارد و چه فعالیتهایی در چارچوب آن انجام خواهد شد؟
پاسخ: در تاریخ ۱۴۰۳، جلسات شورای عالی انقلاب فرهنگی برای تدوین سند ملی هوش مصنوعی برگزار شد و در نهایت این سند در تاریخ ۳۰/۴/۱۴۰۳ تصویب شد. متأسفانه به دلیل حجم زیاد اخبار در ماه گذشته، این موضوع چندان مورد توجه قرار نگرفت. اما این سند بهعنوان یک سند بالادستی قرار است فعالیتهای مختلف در حوزه هوش مصنوعی را در کشور هدایت کند. هدف اصلی این سند این است که وزارتخانهها، سازمانها و ادارات دولتی و همچنین بخش خصوصی فعالیتهای خود را مطابق با شاخصهای این سند پیش ببرند.
یکی از اهداف مهم این سند، ایجاد حداقل سه شهر هوشمند تا سال ۱۴۰۷ است. شهر هوشمند باید مجموعهای از شاخصها را در حوزه خدمات شهری، قانونمداری، حملونقل، آموزش و غیره داشته باشد. متأسفانه، تاکنون جزیره کیش و بسیاری از مناطق دیگر کشور نتوانستهاند این شاخصها را بهطور کامل داشته باشند. ما در تلاشیم تا کیش را بهعنوان اولین شهر هوشمند ایران معرفی کنیم و به این هدف برسیم.
پرسش: ممکن است توضیح کوتاهی در مورد هوش مصنوعی و مزایا و مخاطرات آن بدهید؟
پاسخ: بسیار ممنون از این سؤال. ابتدا باید بگوییم که هوش چیست و چگونه عمل میکند. هوش انسانی از طریق شبکه عصبی که در بدن ما وجود دارد، عمل میکند. این شبکه عصبی از نورونهایی تشکیل شده که بهصورت پیوسته از محیط اطلاعات دریافت کرده و بر اساس آنها تصمیمگیری میکند. حالا هوش مصنوعی تلاش میکند این فرآیند را شبیهسازی کند و این یادگیری و تصمیمگیری را در حوزههای مختلف مانند پزشکی، اقتصاد، آموزش و غیره پیادهسازی کند.
پرسش: خانم شجاعی، لطفاً خودتان را معرفی کنید و در مورد فعالیتهای خودتان توضیح دهید.
پاسخ: سلام عرض میکنم خدمت همه شنوندگان و بینندگان عزیز و شما خانم حسینزاده. من سمیه شجاعی هستم، صاحب امتیاز نشریه “کیشمند”. ما حدود یک سال است که این نشریه را مدیریت میکنیم و تلاش داریم تا علاوه بر فعالیتهای عمومی نشریه، بهصورت تخصصی در زمینه تکنولوژی و تولید محتوا فعالیت کنیم. دو هدف بزرگ ما این است که فرهنگ روزنامهخوانی را تقویت کنیم و همچنین نشریهمان را به سه زبان فارسی، انگلیسی و عربی منتشر کنیم. این نشریه نیز بخشی از فعالیتهای ما در حوزه هوش مصنوعی و تکنولوژی است.
در نشریه “کیشمند”، ما با جوانان و نوجوانانی کار میکنیم که علاقهمند به تکنولوژی هستند و با سختگیریهای لازم، آنها را آموزش میدهیم تا در آینده در حوزه هوش مصنوعی و تکنولوژی پیشرفت کنند.
پرسش: از حضور شما و همسرتان در این گفتگو بسیار ممنونم. امیدواریم که موفق باشید و روز به روز شاهد پیشرفتهای شما در حوزه هوش مصنوعی و تکنولوژی باشیم.
متن بخش دوم
پس از تأسیس انجمن و توضیح اهداف آن، به این نتیجه رسیدیم که چون انجمن یک نهاد غیرانتفاعی و غیرمالی است، نمیتواند پروژههای اجرایی و اقتصادی را بهطور مستقیم انجام دهد. بنابراین، تصمیم گرفتیم با همکاری اعضای اولیه هیئت مؤسس، یک مجموعه اقتصادی را نیز در قالب یک شرکت تأسیس کنیم تا بتوانیم پروژههایی که در انجمن تعریف میشوند و نیازهای موجود در جامعه جزیره کیش را شناسایی کردهایم، به مرحله اجرا درآوریم.
با گذشت زمان و برگزاری جلسات با اعضای محدود، متوجه شدیم که پتانسیل و نیازهای فراوانی برای اجرای پروژهها وجود دارد که نمیتوان آنها را تنها با چند نفر و در قالب یک شرکت محدود انجام داد. بنابراین تصمیم گرفتیم که یک مجموعه حقوقی بزرگتر را تاسیس کنیم. در نتیجه، یک تعاونی را با همکاری اشخاص حقیقی و حقوقی، حتی افرادی که تخصص خاصی در حوزه هوش مصنوعی ندارند ولی میتوانند از نظر دیتا و زیرساختها به ما کمک کنند، راهاندازی کردیم.
هدف از تأسیس این تعاونی، نقشآفرینی در حوزه اقتصادی، دریافت پروژهها، ارائه مشاوره به سازمانها و شرکتها، و اجرای پروژههایی بود که میدانیم پتانسیل بالایی برای موفقیت دارند. مدل تعاونی برخلاف شرکتهای سهامی، کاملاً دموکراتیک است؛ همه اعضا به یک نسبت حق رای دارند و در تصمیمگیریها، میزان آورده و سود و زیان بهطور برابر سهیم هستند. من نیز در ابتدا بهعنوان موسس در این تعاونی فعالیت کردم، اما اکنون که مراحل مجمع و انتخابات در حال انجام است، دیگر نقش اجرایی ندارم و اعضای هیئت مدیره و نفرات منتخب جایگزین خواهند شد.
پرسش: شنیدیم که شما در حوزه هوش مصنوعی مؤلف هم هستید و کتابی را به چاپ رساندهاید. درباره این کتاب هم برای ما توضیح دهید.
پاسخ: بله، کتابی که من تألیف کردهام با عنوان “هوش مصنوعی فراتر از سرگرمی” منتشر شده است. دغدغه اصلی من این بود که هوش مصنوعی در کشور ما بیشتر بهعنوان یک ابزار سرگرمی شناخته شده و جنبههای علمی، اقتصادی، پزشکی و صنعتی آن نادیده گرفته شده است. به همین دلیل تصمیم گرفتم این کتاب را بنویسم و در آن به مفاهیم پیچیدهتر و مهمتری از هوش مصنوعی، البته به زبانی ساده و قابلفهم، بپردازم.
هدف اصلی این بود که افراد مختلف از جمله معلمان، پزشکان، تکنسینها و کارمندان دولت بتوانند از ظرفیتهای هوش مصنوعی در حوزههای کاری خود بهرهمند شوند. کتاب به گونهای نوشته شده که علمی باشد ولی قابل فهم برای عموم. در واقع، تلاش کردم تا تعادلی بین جنبههای علمی و کاربردی هوش مصنوعی ایجاد کنم.
این کتاب با رویکرد بومیسازی و استفاده از اصطلاحات فارسی نوشته شده است، زیرا بسیاری از کتابهایی که در این زمینه در ایران موجود است، ترجمههایی هستند که نویسنده آنها آشنایی کافی با موضوع نداشته و این باعث شده که مفاهیم به درستی منتقل نشوند. کتاب من مجوز چاپ گرفته و به چاپ رسیده است و منتظریم تا به جزیره کیش برسد و از آن رونمایی کنیم.
متن بخش سوم
پرسش: با توجه به اینکه حوزه فعالیت شما هوش مصنوعی است، چگونه میتوان از این فناوری در حوزه مسئولیتهای اجتماعی بهره برد؟ آیا اقداماتی که شما در این زمینه انجام دادهاید، به این امر مرتبط است؟
پاسخ: مسئولیتهای اجتماعی یک بخش بسیار مهم از هر کسبوکار و فعالیتی است، اما در حوزه هوش مصنوعی، میتوان به شکلی منحصربهفرد به این مقوله پرداخت. شاید مرسوم باشد که مسئولیت اجتماعی در قالب فعالیتهای مشخصی بیان نشود، اما من معتقدم که برای ترویج و فرهنگسازی این موضوع، لازم است برخی از اقدامات به اشتراک گذاشته شود.
یکی از مهمترین فعالیتهایی که در دو سال گذشته در راستای مسئولیت اجتماعی انجام دادهام، در حوزه آموزش بوده است. ممکن است آموزش بهطور کلی یک صنعت درآمدزا به نظر برسد، اما در جزیره کیش، این فعالیت بیشتر بهعنوان یک مسئولیت اجتماعی دیده میشود تا یک کسبوکار. با توجه به هزینهها و درآمدهای حاصل از این فعالیت، بهخصوص برای مدرسین و آموزشگاهها، این کار جنبه اقتصادی ندارد و افرادی که در این حوزه فعالیت میکنند، با عشق و علاقه به آموزش مشغول هستند.
من تلاش کردهام با وجود تمام چالشها، دورههای آموزشی را در سراسر جزیره کیش برگزار کنم. این دورهها بیشتر در حوزه هوش مصنوعی، برنامهنویسی و علوم پایه کامپیوتر بودهاند و هدف اصلیام نیز آموزش به نوجوانان بوده است. خوشبختانه بسیاری از این دانشآموزان امروز در نشریات و مشاغل اجرایی جزیره مشغول به کار هستند و بسیاری از آنها فارغالتحصیل دورههای من بودهاند.
در حوزه مسئولیت اجتماعی، هوش مصنوعی میتواند نقش بسیار مهمی ایفا کند. این فناوری قادر است به ما در مواجهه با چالشهای مختلف در زمینههای آموزش، بهداشت، محیط زیست، کاهش فقر و بیکاری کمک کند. به عنوان مثال، در زمینه محیط زیست، ما میتوانیم از پنلهای خورشیدی و انرژیهای نو برای کاهش وابستگی به منابع انرژی غیرپایدار استفاده کنیم. همچنین میتوانیم از هوش مصنوعی برای مدیریت بهتر ترافیک، کاهش آلودگیها و بهبود کیفیت زندگی در جزیره استفاده کنیم.
امیدوارم که این تلاشها ادامه یابد و با حمایتهای دولتی و خصوصی، بتوانیم همچنان به پیشرفتهای بیشتری دست یابیم و چالشهای جزیره کیش را با استفاده از فناوریهای نوین برطرف کنیم.
پرسش: از اینکه در این گفتگو شرکت کردید، بسیار سپاسگزاریم. امیدواریم که بتوانیم از دانش و توانمندیهای شما در حوزههای مختلف بهرهمند شویم.
پاسخ: زنده باشید. من نیز از شما و خانم شجاعی بابت این فرصت و حمایتی که از ما کردهاید، تشکر میکنم و امیدوارم که در آینده نیز بتوانیم همکاریهای مثبتی داشته باشیم.
این گفتگو نمایانگر تلاشهای جدی و برنامهریزی دقیق برای توسعه هوش مصنوعی در کیش و تبدیل آن به مرکزی پیشرو در این حوزه است.
پاسخها